ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ
ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ
Μεγάλες ανατροπές για το περιεχόμενο και την ουσία της κοινωνικής ασφάλισης στη χώρα, αλλά και στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων φέρνει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που δημοσιοποίησε ο Υπουργός Εργασίας Ανδρέας Λοβέρδος.
Στην ουσία αλλάζει την μορφή της κοινωνικής ασφάλισης που γνωρίσαμε, από την ίδρυση της, στην Ελλάδα.
Το προσχέδιο νόμου, με την υιοθέτηση του αναλογικού συστήματος, αντί του αναδιανεμητικού, μεταλλάσει τη δημόσια κοινωνική ασφάλιση σε ατομική – ιδιωτική και προβλέπει τη αποποίηση του κράτους από την κοινωνική του ευθύνη.
Θα ήταν μεγάλο λάθος, στις πρώτες μας εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις που φέρει το συγκεκριμένο σχέδιο, να μην συνυπολογίσουμε τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Κυβέρνηση απέναντι στην γνωστή Τρόικα των δανειστών της Ελλάδας, οι οποίες ψηφίστηκαν από την Βουλή με τη γνωστή συμφωνία.
Εκεί αναγνωρίζεται το δικαίωμα της τρόικας να ελέγχει ανά τρίμηνο την εξέλιξη της πορείας του δημοσιονομικού ελλείμματος και ανάλογα να απαιτεί επιπλέον μέτρα σε βάρος των εργαζόμενων και των συνταξιούχων.
Συνεπώς, αν προκύψει δυσαρμονία μεταξύ συγκεκριμένων ρυθμίσεων του ασφαλιστικού και του ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ, αν δηλαδή διαπιστωθεί ότι συγκεκριμένες ρυθμίσεις του ασφαλιστικού νομοσχεδίου είναι ευνοϊκότερες από τις αντίστοιχες προβλέψεις του ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ (π.χ. επέκταση της 37ετίας στα 40 έτη και σύνδεσή της με την ηλικία των 60 ετών, θέσπιση του 60ού έτους για συνταξιοδότηση ακόμη και των υπαγομένων στα βαρέα και ανθυγιεινά), αυτό σημαίνει ότι θα ακολουθήσει και νέα ασφαλιστική νομοθετική παρέμβαση ώστε να προσαρμόσει και τις ευνοϊκότερες αυτές ρυθμίσεις στις επιταγές του ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ.
Άρα το τελικό κείμενο για το ασφαλιστικό που θα ψηφιστεί από την Ελληνική Βουλή μπορεί να επιδεινωθεί ακόμη περαιτέρω το ερχόμενο διάστημα.
Και μάλιστα η τυχόν επιδείνωση των όρων του ασφαλιστικού μπορούν να γίνουν με απλές διυπουργικές αποφάσεις.
Πριν προχωρήσουμε στις πρώτες μας εκτιμήσεις, επισημαίνουμε για άλλη μια φορά ότι:
Το πρόβλημα της κοινωνικής ασφάλισης είναι πρόβλημα πόρων και όχι πρόβλημα υψηλών παροχών.
Άλλωστε, το 65% των συνταξιούχων έχουν συντάξεις κάτω από 700 ευρώ
Η αύξηση των ορίων ηλικίας, η μείωση των συντάξεων και η αύξηση με άμεσο ή έμμεσο τρόπο των εισφορών, όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν τα προβλήματα, αλλά οδηγούν στην έξοδο χιλιάδες εργαζόμενους και επιτείνουν την κατάρρευση του συστήματος, όπως συνέβη και με όλες τις προηγούμενες αντί- ασφαλιστικές νομοθετήσεις που έκαναν οι Κυβερνήσεις τις τελευταίες δεκαετίες.
Αυτές οι συνταγές δεν έχουν οδηγήσει σε βιωσιμότητα το ασφαλιστικό, εφόσον δεν αντιμετωπίζουν τις αιτίες των προβλημάτων, όπως είναι:
•e Tα σοβαρά προβλήματα, που προέκυψαν από τα δομημένα ομόλογα και τους προγενέστερους τρόπους καταλήστευσης, διαχρονικά, των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, με στόχο να αντληθούν κεφάλαια από τα αποθεματικά των ταμείων, για να καλυφθούν οι δημοσιονομικές ανάγκες με τα χρήματα των ασφαλισμένων.
•e Η ασυνέπεια του κράτους στην χρηματοδότηση του συστήματος με βάση την τριμερή χρηματοδότηση 1% του ΑΕΠ για το ΙΚΑ
•e Η εισφοροδιαφυγή που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα και επιφέρει τεράστιες απώλειες στα ταμεία των Ασφαλιστικών Φορέων. Έτσι προβάλει το μεγάλο ερώτημα από τους εργαζόμενους για τις ευθύνες των κυβερνήσεων που δεν φρόντισαν για τη δημιουργία αποτελεσματικών μηχανισμών ελέγχου.
•e Η στρεβλή ανάπτυξη του συστήματος (ίδια περίπου η σύνταξη για τα 4.500 ένσημα και για τα 7.500) που δε δίνει κίνητρα στον εργαζόμενο για να παραμείνει στο σύστημα ασφάλισης
•e Η μείωση των αποδοχών των εργαζόμενων σε συνδυασμό με τη διεύρυνση της ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων, που αφαιρεί και πόρους από τα συνταξιοδοτικά ταμεία.
•e Το μεγάλο έλλειμμα εσόδων από την αδήλωτη και την μαύρη εργασία και βεβαίως
•e Τα προγράμματα «εθελούσιων» αποχωρήσεων, που ανεξέλεγκτα ακολούθησαν οι εργοδότες, χωρίς να αποδίδουν τις υποχρεώσεις τους στα ασφαλιστικά ταμεία, επιδεινώνοντας τα προβλήματα βιωσιμότητας τους.
Για όλα αυτά, και επειδή η πολιτεία και το ελληνικό κράτος έχει συνέχεια και πρέπει να διακρίνεται για την συνέπεια του, και παράλληλα οι Κυβερνήσεις έχουν τις δικές τους τεράστιες παραλείψεις και μεγάλες ευθύνες, που δεν ανέλαβαν ποτέ, λέμε στην σημερινή Κυβέρνηση και στον Υπουργό Εργασίας ότι, πάει πολύ «να κλαίμε σήμερα πάνω από το χυμένο γάλα», καθώς, κανένας από τους σημερινούς πολιτικούς δεν έχει γεννηθεί από παρθενογένεση.
Οι πρώτες επισημάνσεις για το νομοσχέδιο
Το Σχέδιο Νόμου παρουσιάζει νομοτεχνικές ατέλειες αλλά και πολλά σκοτεινά σημεία.
Πουθενά δεν περιλαμβάνει καθαρές διατάξεις για αυξήσεις ορίων ηλικίας, δηλ. δεν προβλέπει συγκεκριμένες αλλαγές σε συντάξιμα χρόνια και νέα όρια ηλικίας, εντούτοις μέσα στο μνημόνιο, περιλαμβάνεται η δέσμευση της Κυβέρνησης ότι καμιά σύνταξη δε θα καταβάλλεται πριν το 60ο έτος και ότι ο ελάχιστος χρόνος καταβολής εισφορών για σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας θα αποτελούν τα 40 χρόνια.
Επαναλαμβάνουμε ότι: Από την στιγμή που γίνεται αναφορά για τρίμηνο έλεγχο και παρακολούθηση της πορείας μας, κανείς δεν μας διαβεβαιώνει ότι δεν θα υπάρξει αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης.
Ο φόβος αυτός επιτείνεται και από τη διάταξη που καλύπτει μόνον όσους θεμελιώνουν δικαίωμα έως την 31/12/2010. Δηλ. τι θα συμβεί για τους υπόλοιπους μετά την ημερομηνία αυτή;
Άρθρο 1 – Εννοιολογικοί προσδιορισμοί
Μπαίνει πλέον επίσημα το σύστημα των τριών πυλώνων και προχωράει η μετάλλαξη της κοινωνικής ασφάλισης σε ατομική – ιδιωτική.
Προσδιορίζεται η σύνταξη που θα χορηγείται από 1/1/2018 σε Βασική και Αναλογική.
Άρθρο 2 – Βασική Σύνταξη
Από 1/1/2018 καθιερώνεται η βασική σύνταξη η οποία έχει προσδιοριστεί στα 360€ την οποία δικαιούνται όσοι θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την εν λόγω ημερομηνία, καθώς και όσοι συμπληρώνουν το 65ο έτος της ηλικίας τους, χωρίς να έχουν συμπληρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης. Για τους τελευταίους χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια.
Σχετικά με το πότε χορηγείται, το σχέδιο περιέχει αντιφάσεις και αναφέρει αφ’ ενός ότι, χορηγείται από την ημερομηνία έναρξης συνταξιοδότησης και αφ’ ετέρου ότι, στην περίπτωση συνταξιοδότησης λόγω γήρατος δεν χορηγείται πριν τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας.
Στις περιπτώσεις μειωμένης συνταξιοδότησης ισχύουν οι αντίστοιχες μειώσεις που ισχύουν για την κύρια σύνταξη, 6% ετησίως για τη μειωμένη σύνταξη γήρατος, τα αντίστοιχα ποσοστά των συντάξεων αναπηρίας και τα αντίστοιχα ποσοστά σύνταξης θανάτου.
Παρά τη μεθοδευμένη ασάφεια του κειμένου του νομοσχεδίου, γεγονός είναι ότι καταργούνται το ΕΚΑΣ, η σύνταξη των ανασφάλιστων υπερηλίκων και τα κατώτατα όρια και συγχωνεύονται με την αποκαλούμενη βασική σύνταξη.
Συνεπώς, η βασική σύνταξη αποτελεί προνοιακού και όχι κοινωνικο-ασφαλιστικού χαρακτήρα επίδομα και ανήκει στο κρατικό προνοιακό και όχι στο δημόσιο συνταξιοδοτικό σύστημα (με το οποίο δεν έχει οποιαδήποτε σχέση).
Εξάλλου, είναι γνωστό, ότι, το προνοιακό σύστημα βαρύνει εξ ολοκλήρου τον κρατικό προϋπολογισμό και δεν έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα (αντιθέτως, το δημόσιο συνταξιοδοτικό σύστημα έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα).
Οι διαπιστώσεις αυτές οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το κράτος επιχειρεί να χρεώσει το συνταξιοδοτικό σύστημα με τις προνοιακές δαπάνες, τις οποίες, όμως, οφείλει εξ ορισμού, να καταβάλει αποκλειστικώς ο κρατικός προϋπολογισμός.
Άρθρο 3 – Αναλογικό ποσό Σύνταξης ασφαλισμένων μετά την 1.1.2013
Θεσμοθετείται η λεγόμενη αναλογική σύνταξη, τα μειωμένα ποσοστά αναπλήρωσης ανά έτος και ο υπολογισμός των συντάξιμων αποδοχών, με βάση το σύνολο όλου του ασφαλιστικού βίου.
Δηλ. αναλογική σύνταξη σύμφωνα με Ασφαλιστικές κλάσεις και ποσοστά αναπλήρωσης, που ορίζονται στο άρθρο αυτό, για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης μετά την 1/1/2018.
Παρ. 3: Για παλαιούς ασφαλισμένους που θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1/1/2013 έως 31/12/2017 το ποσοστό συντάξιμων ετών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 2% για κάθε έτος από 2013-2018, έως των συντάξιμων αποδοχών που ισχύουν με τους σημερινούς νόμους και μάλλον μέχρι τα 35 χρόνια (για τα υπόλοιπα άρθρο 25).
Συνεχίζουν να ισχύουν τα ανώτερα όρια συντάξεων που ισχύουν σήμερα.
Άρθρο 4 – Αναλογικό ποσό σύνταξης ασφαλισμένων πριν την 1.1.2013
Για όσους έχουν ασφαλιστεί πριν το 2013, η βασική σύνταξη υπολογίζεται αναλογικά με βάση τα έτη ασφάλισης, πριν και μετά το 2013. δηλ. Οι μεταβατικές διατάξεις ορίζουν ότι το διάστημα πριν το 2013 υπολογίζεται με βάση τους παλαιούς συντελεστές και το μετά με τους νέους.
Στις περιπτώσεις μειωμένης συνταξιοδότησης ισχύουν οι αντίστοιχες μειώσεις που ισχύουν για την κύρια σύνταξη 6% ετησίως για τη μειωμένη σύνταξη γήρατος, τα αντίστοιχα ποσοστά των συντάξεων αναπηρίας και τα αντίστοιχα ποσοστά σύνταξης θανάτου.
Άρθρο 5 – Ρύθμιση θεμάτων Διαδοχικής Ασφάλισης
Αφορά θέματα Διαδοχικής Ασφάλισης και η ρύθμιση που γίνεται έχει διπλή ανάγνωση. Ο γενικός κανόνας με βάση τις διατάξεις είναι ότι αν ο απονέμων οργανισμός είναι ταμείο μισθωτών, τότε η ρύθμιση έχει θετικό αντίκρισμα, ενώ αν είναι ταμείο αυτοαπασχολούμενων συμβαίνει το αντίθετο.
Εντούτοις, πρέπει να σημειώσουμε ότι ο συντελεστής βελτίωσης που αναφέρει το συγκεκριμένο άρθρο, στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης είναι πολύ χαμηλός (μόλις 0,06 /έτος), με συνέπεια να παραμένει, κατ’ ουσιών άλυτο το πρόβλημα των αδικιών στη διαδοχική ασφάλιση.
Άρθρα 7, 8, 9
Η κυβέρνηση στην προσπάθεια της να αποδείξει ότι βάζει τάξη προχωρεί σ’ αυτά τα άρθρα με τα οποία:
Αναμορφώνεται το πλαίσιο που διέπει τις συντάξεις αναπηρίας και δημιουργείται ένα κέντρο πιστοποίησης αναπηρίας με σκοπό την ενιαιοποίηση της υγειονομικής κρίσης σε ότι αφορά το βαθμό αναπηρίας, θεσπίζεται ενιαίος κανονισμός προσδιορισμού ποσοστού αναπηρίας ανά πάθηση και επανακαθορίζονται οι όροι με βάση τους οποίους μονιμοποιείται η σύνταξη αναπηρίας.
Άρθρο 10 – Όρια ηλικίας συνταξ. πολιτικών υπαλλήλων Δημοσίου
Παρ. 1: Ο Νόμος Πετραλιά (3655/08) για τους μέχρι το 1992 ασφαλισμένους στο ΙΚΑ θεσμοθέτησε τη συνταξιοδότηση με 35 χρόνια υπηρεσίας στα 58,5 για το 2013 και αυξανόμενο 6 μήνες ανά έτος μέχρι τα 60 το 2016. Το ίδιο θεσμοθέτησε για τους όσους είχαν ασφαλιστεί στα ειδικά ταμεία τη δεκαετία 1983-1992. Για τους έχοντες 35 χρόνια από τα οποία τα 25 στα βαρέα και ανθυγιεινά αντίστοιχα είπε 55,5 έως 57 ετών από το 2013 έως το 2017 και για μειωμένη των βαρέων 53,5 έως 55 από το 2013 έως το 2017.
Οι ρυθμίσεις αυτές κατ’ αναλογία ισχύουν πλέον και στο δημόσιο ή τους ΟΤΑ όχι όμως από το 2013 αλλά από το 2011.
Παρ. 2: Επαναδιατυπώνει τις ρυθμίσεις του Νόμου Πετραλιά που αφορούν στις διατάξεις κανονισμών εργασίας ή συλλογικών συμβάσεων που προβλέπουν υποχρεωτική αποχώρηση και συνταξιοδότηση. Με τη διάταξη που εισάγει προβλέπει την υποχρεωτική αποδοχή από τον εργοδότη της αίτησης του υπαλλήλου για παραμονή στην εργασίας μέχρι 3 χρόνια.
Παρ. 3: Δίνει τη δυνατότητα στους υπαλλήλους του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα να παραμείνουν στην εργασία μέχρι και 3 χρόνια μετά τη συμπλήρωση των 35 ετών υπηρεσίας, αν είναι κάτω των 65 ετών και αν δεν έχουν 35 χρόνια μέχρι να γίνουν 67 ετών.
Δεν οριοθετείται όμως ο Δημόσιο Τομέας όπως οροθετήθηκε με το Ν. 1256/82 και συνεπώς δεν υπάγονται οι Τράπεζες.
Άρθρο 11- Αναπροσαρμογή συντάξεων και ορίων ηλικίας
Παρ. 1: είναι πρωτοφανές το γεγονός να προβλέπεται η δυνατότητα αναπροσαρμογής των συντάξεων (τόσο της βασικής όσο και της αναλογικής) ανάλογα με τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, αλλά και των οικονομικών δυνατοτήτων του αντίστοιχου κατά περίπτωση ασφαλιστικού Ταμείου.
Η διατύπωση αυτή αφήνει ανοικτό παράθυρο, όχι μόνον για το πάγωμα των συντάξεων, αλλά και για ενδεχόμενη αρνητική αναπροσαρμογή τους.
Επίσης, δεν αναφέρεται πουθενά πως και από ποιόν θα διαπιστώνεται η οικονομική δυνατότητα του Ταμείου.
παράλληλα
Παρ. 2: Θεσμοθετείται η σύνδεση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής ανά δεκαετία αρχής δεδομένης από το 2021 δηλ. το όριο των 65 ετών είναι δυνατόν να αναπροσαρμοσθεί κατά 4 μήνες για κάθε έτος.
Άρθρο 15 – ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ
Παρ. 1: Μέχρι τέλους 2011 εκπονούνται από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή, μελέτες και καθορίζει ανάλογα το ποσοστό ΑΝΑΠΛΗΡΩΣΗΣ ύστερα από πρότασή της.
Παρ. 2: Αν δεν σταλούν στοιχεία από τα Ταμεία, για την εκπόνηση της μελέτης, τα ποσοστά καθορίζονται με Υπουργική Απόφαση.
Παρ. 3: Για ασφαλισμένους από 1/1/93 η ανώτατη επικουρική ορίζεται στο 20% των αποδοχών.
Παρ. 4: ΚΑΤΑΡΓΕΙ το άρθρο 146 του Ν. 3655/08 που στην τελευταία παράγραφο του έδινε προστασία στο ΕΤΑΤ, εξαιρώντας τα άρθρα 60 – 69 του 3371/05 από την μείωση των επικουρικών συντάξεων, λόγω του ότι προηγήθηκαν οικονομικές μελέτες βιωσιμότητας από τον Υπουργό Οικονομικών πριν την ένταξη των φορέων στο ΕΤΑΤ και μερικά χορηγούν παροχές με προσυνταξιοδοτικό καθεστώς δηλαδή και Κύρια Σύνταξη.
Συνεπώς, καταργείται η ρύθμιση του νόμου 3655/2008 που προέβλεπε τη σταδιακή μείωση των επικουρικών συντάξεων από 1.1.2013, ώστε το 2020 να έχουν περιορισθεί στο 20 % των συνταξίμων αποδοχών.
Αντ΄ αυτού, προβλέπεται η διερεύνηση της βιωσιμότητας των επικουρικών Ταμείων μέσα στο 2011, από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή και ο αντίστοιχος καθορισμός των ποσοστού αναπλήρωσης, χωρίς να ισχύει, πλέον, το κατώτατο όριο του 20 % που προέβλεπε ο νόμος Πετραλιά. .
Άρθρο 16 – Απασχόληση Συνταξιούχων
Αφορά την απασχόληση των συνταξιούχων σε ιδιωτικό και δημόσιο και για πρώτη φορά θέτει περιορισμό και στους αυτοαπασχολούμενους συνταξιούχους, Οι προ του 1993 ασφαλισμένοι που ασκούν παράλληλη δραστηριότητα θα υποχρεωθούν σε διπλή ασφάλιση.
Άρθρο 17 – Πίνακας Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων
Με Υπουργική Απόφαση θα καθοριστεί νέος πίνακας για τα ΒΑΕ. Θα ισχύει για τους νέους ασφαλισμένους από 1/7/2011 και βεβαίως θα δημιουργήσει προβλήματα στους παλαιούς ασφαλισμένους, που θα εμφανίζονται ως βαρίδια για τους εργοδότες.
Άρθρο 25 – Προσαυξήσεις συντάξεων πέραν των 35 ετών
Παρ. 2: Η σύνταξη για τα συντάξιμα χρόνια 36 και 37 αυξάνεται κατά 2,5% για κάθε έτος παραμονής και για τα έτη 38, 39 και 40 κατά 3,5% για κάθε έτος παραμονής.
Παρ. 3: Η σύνταξη που υπολογίζεται και με τις παραπάνω προσαυξήσεις δεν μπορεί κατά την απονομή να είναι μεγαλύτερη από 2.773 € σήμερα.
Άρθρο 26 – Προγράμματα Εθελούσιων Εξόδου
Παρ. 1: Σε εθελουσία δεν αναγνωρίζεται από το Ταμείο τυχόν πλασματικός χρόνος.
Παρ. 2: Αν ο εργοδότης θέτει κίνητρα εξόδου σε όσους έχουν θεμελιώσει δικαίωμα λήψης σύνταξης, το ποσό αυτό φορολογείται ως bonus και έχει αυξημένο φορολογικό συντελεστή. Ο Φορολογικός Νόμος στον οποίο αναφέρεται ισχύει από 23/4/2010.
Παρ. 3: Θέτει μεγάλα διαδικαστικά εμπόδια για την τροποποίηση αυτού του άρθρου
Άρθρο 27 – Ενοποίηση Ασφαλιστικών Φορέων
Αφορά την ενοποίηση των κλάδων κύριας ασφάλισης σε τρεις φορείς. Από 1/1/2018 δημιουργούνται τρία ταμεία Μισθωτών, Αυτοαπασχολούμενων και Αγροτών. Όλα τα σχετικά ζητήματα με προϋποθέσεις ένταξης, κανονισμούς ασφάλισης και παροχών, οι οργανισμοί λειτουργίας των νέων φορέων κύριας ασφάλισης και γενικά όλα τα εκκρεμή ζητήματα θα λυθούν με Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις.
Από 1/1/2013 οι δημόσιοι και δημοτικοί υπάλληλοι θα ασφαλίζονται στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ.
Εκτός ενοποίησης παραμένουν το Ταμείο των Δημοσιογράφων και το Ταμείο των Μηχανικών.
Άρθρο 31 – Ενιαίο Σύστημα Υπηρεσιών Υγείας
Από 1/1/2011 ο κλάδος υγείας του ΙΚΑ λειτουργεί με πλήρη οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια και οι κεντρικές υπηρεσίες διακρίνονται σε υπηρεσίες ασθενείας και υπηρεσίες ασφάλισης.
Εντάσσονται και λειτουργούν σε ενιαίο πλαίσιο οι υπηρεσίες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας φροντίδας υγείας του ΕΣΥ και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Η ρύθμιση αυτή θα εφαρμοστεί πιλοτικά σε περιφέρειες της χώρας που θα επιλεγούν με Υπουργικής Απόφαση.
Επί της ουσίας οι δύο προηγούμενες αναφορές όπως και άλλα θέματα που υπάρχουν στο κεφάλαιο ρυθμίσεις θεμάτων Διοικητικής Οργάνωσης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης παραπέμπουν στο θέμα ενιαίου φορέα υγείας και ένταξης των κλάδων υγείας στο ΕΣΥ.
Αυτό αφορά και τα δικά μας τρία ταμεία υγείας που έχουν ενταχθεί στο ΤΑΥΤΕΚΩ και για τα οποία έχουμε ζητήσει εδώ και μήνες να βγουν απ’ αυτό για να προχωρήσουμε στη δημιουργία του ΕΤΥΤ.
Έτσι όπως είναι διαμορφωμένο το συγκεκριμένο άρθρο είναι ανοιχτά τα θέματα της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων, των παροχών του καθενός απ’ αυτά και των εργασιακών σχέσεων στους φορείς αυτούς. Για τα θέματα αυτά δεν υπάρχουν αναφορές.
Άρθρο 37 – Χρηματοδότηση Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης
Ορίζει τον τρόπο χρηματοδότησης του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης από το κράτος, στα πλαίσια 3μερούς χρηματοδότησης, κατά 2 διαφορετικούς τρόπους.
Για την περίοδο 2011 -2017 οριοθετείται και βελτιώνεται η χρηματοδότηση του ΙΚΑ μαζί με το πρώην ΤΑΠ – ΟΤΕ στο 1,3% του ΑΠΕ, η χρηματοδότηση της ΔΕΗ με βάση τα σημερινά ισχύοντα, του ΟΑΕΕ στο 0,4% του ΑΕΠ, για τον ΟΓΑ μέχρι το 0,3 του ΑΕΠ, για το ΕΤΑΑ, ότι ρυθμίζεται με το νόμο 2084/92 και για το ΝΑΤ το 0,5% του ΑΕΠ.
Από την 1.1.2018 καταργούνται όλες οι ισχύουσες ρυθμίσεις συμμετοχής του κράτους και περιορίζεται η υποχρέωσή του αποκλειστικώς στην καταβολή της βασικής σύνταξης.
Συγκεκριμένα αναφέρει ότι: Ο προϋπολογισμός από το 2018 θα καλύπτει τη βασική σύνταξη όλων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης εκτός αυτών που έχουν κοινωνικούς πόρους που ξεπερνούν το 1/3 των εσόδων τους.
Με τη ρύθμιση αυτή ανατρέπεται η τριμερής χρηματοδότηση του συστήματος αφού το κράτος δεν συμμετέχει στη χρηματοδότηση της αναλογικής σύνταξης (την χρηματοδοτούν αποκλειστικώς οι ασφαλισμένοι και οι εργοδότες) και αφού η λεγόμενη βασική σύνταξη δεν είναι σύνταξη.
Άρθρο 38 – Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων
Θεσπίζεται νέος ΛΑΦΚΑ με την εισφορά αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) επί του ΣΥΝΟΛΟΥ των μικτών συντάξεων (κύριες) ως εξής:
1. Σύνταξη 0 – 1400€ ποσοστό παρακράτησης 0
2. Σύνταξη 1401 – 1700€ ποσοστό παρακράτησης 3%
3. Σύνταξη 1701 – 2300€ ποσοστό παρακράτησης 5%
4. Σύνταξη 2301 – 2900€ ποσοστό παρακράτησης 7%
5. Σύνταξη 2901 και πάνω ποσοστό παρακράτησης 9%
Σε κάθε περίπτωση το ποσό της σύνταξης μετά την παρακράτησης της εισφοράς δεν μπορεί να υπολείπεται του ανώτατου ποσού σύνταξης, που προκύπτει μετά την παρακράτησης της εισφοράς, για την αμέσως προηγούμενη κατηγορία.
Άρθρο 46 – Επενδύσεις διαθεσίμων σε περιουσιακά στοιχεία….
Αίρεται ο περιορισμός για αγορά σύνθετων ομολόγων μέχρι 2% των διαθεσίμων. Με το ίδιο άρθρο επαναδιατυπώνεται η δυνατότητα χορήγησης δανείων σε άλλους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.
Θεσμοθετείται πάγιο σύστημα ρύθμισης οφειλών με δυνατότητα εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία σε δόσεις και με δυνατότητα μείωσης και των πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων
Άρθρο 49 έως 52 – Ανάθεση έργων και Διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων
Για την αξιοποίηση των ακινήτων των ταμείων γίνεται συγκεκριμένες αναφορές στη ανάθεση έργων και εργασιών σε ιδιωτικές εταιρίες διαχείρισης και αξιοποίησης ακινήτων.
Παράλληλα
Καθορίζονται συγκεκριμένες διαδικασίες για ίδρυση και ανάθεση σε Ανώνυμες Εταιρίες Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ), η διαχείριση των αμοιβαίων κεφαλαίων των διαθεσίμων των ασφαλιστικών ταμείων, που είναι μαζί με την ΕΔΕΚΤ ΑΕΠΕΥ, οι αποκλειστικοί διαχειριστές.
Άρθρο 65 – Ασφάλιση του προσωπικού της Τράπεζας της Ελλάδος
Γίνεται η εξαίρεση του Προσωπικού της Τράπεζας Ελλάδος από την κοινωνική ασφάλισης. Η Τράπεζα της Ελλάδος αναλαμβάνει τη κοινωνική ασφάλιση του προσωπικού της στους τομείς της κύριας και της επικουρικής ασφάλισης. Οι παροχές κύριας και επικουρικής σύνταξης, επανέρχονται σε ότι ίσχυε πριν την εφαρμογή του Νόμου Πετραλιά.
.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η κυβέρνηση, με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, δίνει τη χαριστική βολή στο σύστημα της Δημόσιας Κοινωνικής Ασφάλισης και επιφέρει ένα ισχυρό πλήγμα στο περιεχόμενο του Κοινωνικού Κράτους.
Αρνούμαστε να δεχθούμε ότι οι ευθύνες του κράτους ανέρχονται στα 360 ευρώ του προνοιακού, στην ουσία, επιδόματος που βαπτίζεται ως βασική σύνταξη.
Από ένα σύστημα Κοινωνικό και Αλληλεγγύης των γενεών, θέλουν να μας οδηγήσουν σ’ ένα απαράδεκτο σύστημα ατομικής ευθύνης, με στόχο να απαλλαγούν οι εργοδότες και το κράτος από τις υποχρεώσεις τους και να δημιουργήσουν ένα ζοφερό περιβάλλον ανασφάλειας και φτηνής εργασίας για τις νέες γενιές.
Ήδη, από το άρθρο 4 παραμένουν αδιευκρίνιστες οι επιπτώσεις για τους ασφαλισμένους, ακόμη και πριν το 1983, γιατί γίνεται αναφορά για αναλογικό ποσό σύνταξης των ασφαλισμένων πριν την 1.1.2013
Είναι αδιευκρίνιστο πότε ξεκινάει ο διαφορετικός τρόπος υπολογισμού της σύνταξης, 2011, 2012, 2013….?
Πότε αλλάζει η βάση υπολογισμού?
Πότε αλλάζουν οι συντελεστές υπολογισμού?
Διαφαίνεται λοιπόν ότι αυτό που επιδιώκεται είναι η μείωση των συντάξεων, που μέχρις στιγμής είναι σε μη υπολογίσιμο ποσοστό.
Η σύνδεση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και του ύψους της σύνταξης, με καινοφανή τρόπο, να γίνεται με το ΑΕΠ της χώρας και με το προσδόκιμο ζωής και να αιφνιδιάζονται κάθε φορά οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι με απλές υπουργικές αποφάσεις.
Για τον κλάδο μας:
Οι ρυθμίσεις του άρθρου 15 βάζουν βόμβα στα θεμέλια των επικουρικών μας συντάξεων, με ορίζοντα την εξαφάνισή τους, καταργούν στην ουσία το ΕΤΑΤ και παράλληλα δημιουργούν προϋποθέσεις για κατάργηση των προσυνταξιοδοτικών όρων των ασφαλισμένων στην Εμπορική και την πρ. Πίστεως.
Συνεχίζουν και ολοκληρώνουν έτσι, την πολιτική της προηγούμενης Κυβέρνησης, που οδήγησε σε υποχρεωτική ένταξη τους ασφαλισμένους 4 ταμείων Τραπεζών, επιλέγοντας ουσιαστικά να στηρίξει την πλευρά των Τραπεζιτών και να επιβάλει την κατάργηση Ειδικών Ασφαλιστικών Ταμείων.
Αγνόησε προκλητικά τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και την νομική μορφή των ασφαλιστικών ταμείων (ΝΠΙΔ – Σωματεία-Λογαριασμοί κλπ), γεγονός που οδήγησε και στην καταδίκη της χώρας μας από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO), αλλά και σε καταδικαστικές αποφάσεις των ελληνικών Δικαστηρίων.
Οι ρυθμίσεις του άρθρου 31, ολοκληρώνουν με την σειρά τους τη διάλυση των ταμείων υγείας που ξεκίνησε ο ν. 3655/08 της Πετραλιά με την σύσταση του ΤΑΥΤΕΚΩ, στο οποίο εντάχθηκαν τα 3 ταμεία υγείας των τραπεζών που δημιούργησαν τεράστιες αδυναμίες-αδιέξοδα και έπληξαν χιλιάδες τραπεζοϋπαλλήλους.
Έτσι όπως είναι διαμορφωμένο το συγκεκριμένο άρθρο είναι ανοιχτά τα θέματα της περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων, των παροχών του καθενός απ’ αυτά και των εργασιακών σχέσεων στους φορείς αυτούς.
Η ΟΤΟΕ επιμένει για τα τρία ταμεία υγείας των τραπεζών ότι, πρέπει να απεγκλωβιστούν από το ΤΑΥΤΕΚΩ, όπως έχουμε ζητήσει εδώ και μήνες από την Κυβέρνηση, για να προχωρήσουμε στη δημιουργία του ΕΤΥΤ.
Τέλος,
Οι υποστηρικτές της αναλογικής (ανταποδοτικής) σύνταξης θα πρέπει να μας τεκμηριώσουν πως εφαρμόζεται αυτό το σύστημα στους εργαζόμενους πχ. Της Εθνικής Τράπεζας των οποίων οι κρατήσεις είναι της τάξεως του 64% επί όλων των τακτικών και έκτακτων αποδοχών και που τα ασφαλιστικά τους ταμεία δεν έχουν δεχθεί ποτέ κρατικές επιχορηγήσεις ή άλλου είδους κοινωνικό πόρο.
Αν υπάρχουν σε άλλη χώρα της Ευρώπης εργαζόμενοι μ’ αυτό το δυσθεώρητο ύψος ασφαλιστικών κρατήσεων που να δέχονται τέτοια απαξία στην κοινωνική τους ασφάλιση, ας μας τους υποδείξουν.
Βάσω Βογιατζοπούλου
Γραμματέας Ασφαλιστικού
