Δεν είναι μόνο η… ταπεινή Ελλάδα και οι υπόλοιπες χώρες της ταλαιπωρημένης ευρω-περιφέρειας που ανησυχούν τους διεθνείς οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης αλλά και οι κορυφαίες οικονομίες του πλανήτη.
Αυτό επιβεβαίωσε σήμερα ο οίκος Standard & Poor’s, ο οποίος σε μια άνευ προηγουμένου κίνηση, προχώρησε σε επί τα χείρω αναθεώρηση των πιστοληπτικών προοπτικών των ΗΠΑ, η οποία ισοδυναμεί με προθάλαμο επικείμενης υποβάθμισης.
Η S&P εμφανίζεται ιδιαίτερα ανήσυχη για την δημοσιονομική κατάσταση των ΗΠΑ και ιδιαίτερα για το τεράστιο έλλειμμα στον αμερικανικό προϋπολογισμό, το οποίο μόνο φέτος εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 1,4 τρισ. δολάρια!
Κατά καιρούς πολλοί οικονομολόγοι αλλά και επενδυτικοί οίκου έχουν προειδοποιήσει για πιθανή πιστοληπτική υποβάθμιση των ΗΠΑ, όμως, το ενδεχόμενο αυτό αντιμετωπιζόταν ως ευφάνταστο σενάριο καταστροφολόγων.
Η σημερινή κίνηση της S&P υποδηλώνει ότι, τουναντίον, το σενάριο αυτό είναι πολύ ρεαλιστικό κι ότι ακόμα και η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη υπόκειται στους ίδιους οικονομικούς κανόνες με την… ταπεινή Ελλάδα.
Υποδηλώνει επίσης, ότι οι φωνές εκείνες που προειδοποιούσαν επί μακρόν για τους κινδύνους που απορρέουν από την υποχρέωση των ΗΠΑ, από την υπερβολική διόγκωση του χρέους τους και τον εκτροχιασμό του δημοσιονομικού τους ελλείμματος, δεν ήταν «γραφικές», αλλά λογικές και πιθανότατα προφητικές.
Η S&P ασφαλώς και δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι ανήκει ούτε στους τρομολάγνους ούτε στους γραφικούς των αγορών, αλλά τουναντίον αποτελεί θεμελιώδες κομμάτι του χρηματοοικονομικού κατεστημένου, και με βάση τις δικές της εκτιμήσεις κι αξιολογήσεις εκτελούνται καθημερινά συναλλαγές τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Αντιθέτως, οι τρεις μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης έχουν κατηγορηθεί ότι ενόσω κατακεραυνώνουν μικρότερες κι αδύναμες οικονομίες, όπως π.χ. η Ελλάδα, προστατεύουν τις μεγάλες οικονομίες, όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, παρόλο που είναι υπερχρεωμένες.
Υπό αυτό το πρίσμα, η σημερινή κίνηση της S&P έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία καθώς υποδεικνύει ότι η δημοσιονομική κατάσταση των ΗΠΑ είναι όντως τόσο σοβαρή, ώστε ακόμα και οι «σωματοφύλακες» του χρηματοοικονομικού κατεστημένου δεν μπορούν άλλο να σώζουν τα προσχήματα και παραδέχονται το πρόβλημα.
Απρόβλεπτες συνέπειες
Η απειλή υποβάθμισης που επικρέμεται όχι θεωρητικά αλλά ρεαλιστικά πλέον πάνω από τις ΗΠΑ, αλλάζει θεμελιωδώς τους όρους του παιχνιδιού στην παγκόσμια οικονομία.
Τα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου αποτελούσαν ως σήμερα το ασφαλέστερο καταφύγιο για τους απανταχού επενδυτές.
Πλέον, όμως, η αξία τους «αμαυρώνεται» από το υπό αμφισβήτηση πιστοληπτικό προφίλ των ΗΠΑ. Όπερ σημαίνει εντονότερες πιέσεις στο ήδη εξασθενημένο δολάριο και de facto άνοδος των αποδόσεων (άρα των επιτοκίων δανεισμού) για τα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου.
Με άλλα λόγια, οι ΗΠΑ, οι οποίες ήδη «σπαράσσονται» από τη διαμάχη Κογκρέσου – Λευκού Οίκου για το αν θα αυξήσουν το ανώτατο όριο δανεισμού προκειμένου να μην αντιμετωπίσει η χώρα πρόβλημα με την αναχρηματοδότηση του χρέους της, είναι πολύ πιθανό να δανείζονται εφεξής με υψηλότερα επιτόκια απ’ ότι είχαν συνηθίσει.
Η προοπτική αυτή ενδέχεται να έχει άμεσες επιπτώσεις και στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ, η οποία διαμορφώνει τις οικονομικές συνθήκες σε όλον τον πλανήτη.
Η αμερικανική κεντρική τράπεζα (Fed) αναμένεται να τερματίσει τον Ιούνιο το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων που είχε ξεκινήσει τον περασμένο Νοέμβριο.
Το πρόγραμμα αυτό, το οποίο στην ουσία συνιστά εκτύπωση χρήματος κι ως τέτοια είχε δεχθεί έντονες επικρίσεις κυρίως εκτός των ΗΠΑ, είχε πολλούς στόχους.
Ένας στόχος ήταν η τόνωση του χρηματιστηρίου, ώστε να ενισχυθεί η αίσθηση πλουτισμού των Αμερικανών και να ανακάμψει η κατανάλωση.
‘Ενας δεύτερος ήταν μέσω των αγορών αυτών, να συγκρατηθούν οι αποδόσεις (δηλαδή τα επιτόκια) των αμερικανικών ομολόγων, τα οποία τον περασμένο Οκτώβριο είχαν αρχίσει να «ξεφεύγουν» από τα αποδεκτά όρια, ώστε οι ΗΠΑ να μπορούν να δανείζονται φθηνά για να χρηματοδοτούν το τεράστιο έλλειμμα στον προϋπολογισμό τους.
Μέχρι πρότινος, η Fed δεν έδειχνε διατεθειμένη να επεκτείνει τις αγορές ομολόγων πέραν του Ιουνίου καθώς κάτι τέτοιο θα υπονόμευε σημαντικά την ήδη πιεσμένη αξία του δολαρίου στις διεθνείς αγορές, ενώ παράλληλα θα συνέβαλε και σε αναζωπύρωση του πληθωρισμού.
Αν όμως το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ, αυξηθεί σημαντικά το επόμενο διάστημα, τότε η Fed ενδέχεται να δεχθεί πιέσεις ώστε παρέμβει εκ νέου, έστω κι αν το τίμημα είναι η σημαντική αύξηση του πληθωρισμού, κυρίως σε καύσιμα και τρόφιμα.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι επόμενοι μήνες προδιαγράφονται εξαιρετικά δύσκολοι για τις ΗΠΑ, οι οποίες βλέπουν μπροστά τους να ξετυλίγονται μεγάλα οικονομικά αδιέξοδα.
Επίσης, θεωρείται βέβαιο ότι οι φωνές εκείνες εκατέρωθεν του Ατλαντικού που απαξιώνονταν ως Κασσάνδρες και αμφισβητούσαν την τακτική της εκτύπωσης χρήματος των ΗΠΑ, θα βρίσκουν εφεξής πιο ευήκοα ώτα.
Πηγή: http://www.imerisia.gr
