Εν μέσω δηλώσεων που θα δίσταζε να κάνει ακόμη και ο πιο ορκισμένος εχθρός της Ε.Ε., οι ηγέτες της ευρωζώνης δίνουν μάχη με το χρόνο για την επιβίωση του ευρώ, με καταληκτική ημερομηνία τη σύνοδο κορυφής της Παρασκευής.
«Πρέπει να βρούμε λύση. Αν δεν βρούμε, θα σημάνει ξεκάθαρα το τέλος της Ε.Ε.» (!) δήλωσε χθες σε συνέντευξή του όχι… κάποιος κομμουνιστής ηγέτης, αλλά ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Πάσος Κοέλιου. Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός δεν είναι ο μόνος που διαβλέπει… το τέλος ακόμη και της Ε.Ε. αν δεν υπάρξει λύση.
Τις επόμενες ημέρες «θα αποφασίσουμε αν το ευρώ θα επιζήσει ή όχι», τόνισε με δηλώσεις της χθες η επικεφαλής των Ιταλών βιομηχάνων Εμα Μαρσεγκάλια. Ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί είχε επίσης την προηγούμενη εβδομάδα δηλώσει ότι αν η σύνοδος κορυφής αποτύχει, «ο κόσμος δεν θα περιμένει την Ευρώπη». Σε ανάλογο μήκος κύματος και ο επίτροπος Νομισματικών Υποθέσεων Ολι Ρεν, ο οποίος την περασμένη Τετάρτη τόνιζε: «Εισερχόμαστε πλέον σε κρίσιμη περίοδο».
Υπαρξιακό πρόβλημα
«Πρέπει να γίνουν τα πάντα για να αποτραπεί η διάλυση της ευρωζώνης», επισήμανε από την πλευρά του ο πρώην σοσιαλδημοκράτης Γερμανός υπουργός Οικονομικών Πέερ Στάινμπρουκ, υποστηρίζοντας στην κυριακάτικη έκδοση της «Μπιλντ» ότι «η ευρωζώνη βρίσκεται αντιμέτωπη με υπαρξιακό πρόβλημα, καθώς είναι πλέον φανερό ότι αρκετά κράτη-μέλη δεν είναι σε θέση να καλύψουν τις χρηματοδοτικές τους ανάγκες ή μπορούν να το πράξουν μόνο υπό συνθήκες αυτοκτονίας».
Την υπαρξιακή αγωνία για το μέλλον του ευρώ μοιράζεται και ένας από τους βασικούς αρχιτέκτονες του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1985-1995) Ζακ Ντελόρ. Σε συνέντευξή του στη βρετανική εφημερίδα «Ντέιλι Τέλεγκραφ», που δημοσιεύτηκε την προηγούμενη Παρασκευή, ο Ντελόρ χαρακτηρίζει το ευρώ λάθος, το οποίο όμως δεν οφείλεται στους αρχιτέκτονές του αλλά σ’ αυτούς που εξετέλεσαν το εγχείρημα. «Οι υπουργοί Οικονομικών δεν ήθελαν να δουν διαφωνίες τις οποίες θα ήταν αναγκασμένοι να αντιμετωπίσουν», τονίζει ο 86χρονος σήμερα Ντελόρ, προσθέτοντας πως η αντίδραση της σημερινής γενιάς Ευρωπαίων ηγετών στην κρίση «ήταν πολύ λίγη, πολύ αργά».
Θεωρεί δε αιτία της επιδείνωσης της κατάστασης «το συνδυασμό επιμονής στη γερμανική ιδέα νομισματικού ελέγχου και την απουσία ξεκάθαρου οράματος από τις υπόλοιπες χώρες».
Μέσα στο κλίμα αυτό συναντώνται σήμερα στο Παρίσι Μέρκελ και Σαρκοζί, με σκοπό να προχωρήσουν στην προώθηση της μεγαλύτερης οικονομικής και πολιτικής συνεργασίας στην ευρωζώνη. Πίσω όμως από το παρατσούκλι «Μερκοζί», που αντικατοπτρίζει υποτίθεται τη στενή συνεργασία των δύο ηγετών, κρύβεται μια όλο και μεγαλύτερη διάσταση απόψεων, καθιστώντας προβληματικό τον γαλλογερμανικό άξονα που αποτελούσε άλλοτε την ατμομηχανή των ευρωπαϊκών εξελίξεων.
Παντού ο Γκάιτνερ
Ο αμερικανικός παράγοντας αναμειγνύεται πλέον πολύ πιο ενεργά στις ευρωπαϊκές εξελίξεις, φοβούμενος ότι οι διαλυτικές τάσεις στην ευρωζώνη θα παρασύρουν ολόκληρο το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα σε νέες πολύ μεγαλύτερες της Lehman Brothers περιπέτειες.
Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ συναντάται αύριο στη Γερμανία με τον επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι και τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Την Τετάρτη ταξιδεύει στη Γαλλία για συνομιλίες με τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί και τον νεοεκλεγέντα Ισπανό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι. Ακολουθεί στο Μιλάνο συνάντηση με τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι.
Την ίδια μέρα πολλοί από τους Ευρωπαίους ηγέτες θα μετάσχουν στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος στη Μασσαλία, όπου θα έχουν επίσης την ευκαιρία να γεφυρώσουν τις διαφορές τους. Την Πέμπτη συνεδριάζει η ΕΚΤ, με τις αγορές να θεωρούν καλοδεχούμενη μια πιθανή μείωση των επιτοκίων από το σημερινό 1,25%.
Την Παρασκευή διεξάγεται η κρίσιμη σύνοδος κορυφής, η οποία θα επιχειρήσει την «επαναθεμελίωση» της ευρωζώνης πάνω στη γερμανική συνταγή τής ακόμη πιο σφιχτής δημοσιονομικής πειθαρχίας. Μια διαδικασία που απαιτεί ωστόσο τουλάχιστον ένα χρόνο για την αλλαγή των Συνθηκών, κάτι που από μόνο του δεν είναι αρκετό για να σταματήσει την αύξηση του κόστους δανεισμού στην Ε.Ε.
***Σε συνάντηση που είχε την Τετάρτη στις Βρυξέλλες με τον Εμμανουέλ Μπαρόζο ο Φρανσουά Ολάν, ο σοσιαλιστής υποψήφιος πρόεδρος της Γαλλίας, εξέφρασε την αντίδρασή του σχετικά με τις γερμανικές προτάσεις αλλαγής των ευρωπαϊκών συνθηκών εν όψει μιας σκλήρυνσης της πειθαρχίας ως προς τους προϋπολογισμούς των χωρών-μελών της ευρωζώνης. Ενώ το Βερολίνο αρνείται κάθε παρέμβαση στην ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο Ολάν εκτιμά ότι πρέπει η ΕΚΤ να παίξει ενεργό ρόλο γιατί μπορεί να παρέμβει μαζικά στις αγορές για να συντρίψει την κερδοσκοπία.