Αφαίμαξη 75 δισ. ευρώ δέχθηκε η οικονομία και κατ’ επέκταση οι έλληνες πολίτες μέσα σε μόλις δύο χρόνια.
Οι Ελληνες αντιμετώπισαν και την ακρίβεια που, παρά την ύφεση, ήταν παρούσα λόγω των φόρων κατανάλωσης και της αδυναμίας του κράτους να βελτιώσει τον ανταγωνισμό. Επεται συνέχεια, χωρίς καν να διασφαλίζεται ότι οι θυσίες που γίνονται θα έχουν αποτέλεσμα. Τα νέα μέτρα που ψήφισε η Βουλή την προηγούμενη εβδομάδα ικανοποίησαν τους δανειστές. Δεν συνέβη το ίδιο όμως και με όσους, πολιτικούς, οικονομολόγους και απλούς πολίτες, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την αδυναμία της ελληνικής οικονομίας και της κρατικής μηχανής να αντεπεξέλθει.
Το σοκ που έχει υποστεί η οικονομία είναι πολύ μεγάλο. Ουσιαστικά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο αφαιρέθηκε εισόδημα, το οποίο ξεπερνά τα 75 δισ. ευρώ τη διετία 2010- 2011. Πρόκειται για το χρήμα που έχασε η οικονομία λόγω των μέτρων, της ανεργίας που αυτά προκάλεσαν και της κυβερνητικής αδυναμίας να επιβάλει χαμηλές τιμές και να εφαρμόσει αναπτυξιακά πακέτα. Αναλυτικά:
1 Τα εισπρακτικά μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος στη διετία φτάνουν στο αστρονομικό ύψος των 45,47 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό προστίθενται και τα νέα μέτρα για το 2011 και η επίπτωση θα είναι μεγαλύτερη αν υπάρχει τον Σεπτέμβριο και νέα διαπίστωση αποτυχίας της κρατικής μηχανής.
Ο κίνδυνος είναι ορατός. Ο ανασχηματισμός, η πολιτική πίεση και η διαπραγμάτευση για το νέο δάνειο διεύρυναν ακόμη περισσότερο τις καθυστερήσεις του κυβερνητικού έργου. Αλλά και τα νέα μέτρα (μεσοπρόθεσμο και εφαρμοστικός νόμος) δεν αναφέρουν τίποτε που να διασφαλίζει ότι τα μέτρα αυτή τη φορά θα αποδώσουν. Οι τομές για την πάταξη της φοροδιαφυγής παραπέμπονται και πάλι στο μέλλον (φορολογική μεταρρύθμιση Σεπτεμβρίου), ενώ η σπατάλη στο κράτος συνεχίζεται -με το ευρύτερο Δημόσιο να χρωστά πάνω από 6 δισ. ευρώ σε ιδιώτες, λεφτά που θα βαρύνουν σε λίγους μήνες το έλλειμμα.
2Οσο για τις αναπτυξιακές δυνατότητες της οικονομίας, μετά τις μαζικές και αλλεπάλληλες περικοπές δημοσίων δαπανών, κυρίως επενδυτικών (το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων περιορίστηκε επτά φορές, από τα 10,3 δισ. ευρώ στην αρχή του 2010 στα 7,5 δισ. ευρώ για το 2011), οι ελπίδες εναποτέθησαν στο ΕΣΠΑ.
Η καθυστέρηση των πρώτων ετών (2007-2009) μπορούσε να μετατραπή σε μία πολύ μεγάλη ευκαιρία: να δοθούν όλα τα λεφτά που μπορούσε να λάβει η Ελλάδα όσο το δυνατόν πιο γρήγορα για να στηριχθεί ο ιδιωτικός τομέας, να γίνουν ανταγωνιστικές οι επιχειρήσεις, να διατηρηθούν θέσεις εργασίας και να έρθει πιο γρήγορα η ανάπτυξη.
Ωστόσο, έως την αρχή του 2011 (δεν υπάρχουν πιο πρόσφατα στοιχεία) η Ελλάδα κατάφερε να απορροφήσει μόνο το 18% των κονδυλίων (δηλαδή 3,67 από τα 20,2 δισ. ευρώ που διαθέτει η Ε.Ε. έως και το 2013). Και τούτο όταν, αν ήθελε, η Ε.Ε. της έδιδε το 73% (14,7 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2011), σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης. Δηλαδή θα μπορούσε να έχει διοχετεύσει 11 δισ. ευρώ επιπλέον, αν το άντεχαν βέβαια οι μηχανισμοί του ΕΣΠΑ.
Αντ’ αυτού, ακόμη η κυβέρνηση πασχίζει να «αναθεωρήσει» το πρόγραμμα. Τώρα μάλιστα και με τη συνδρομή της Ε.Ε. σε τεχνικό επίπεδο.
Δεν έχει προχωρήσει καν τόσο στις απορροφήσεις ώστε να δικαιούται τα «εργαλεία» ευέλικτης απορρόφησης (μεγαλύτερη κοινοτική συνδρομή) που έχουν πάρει άλλα κράτη την προηγούμενη 2ετία λόγω της κρίσης, και τώρα ζητά με επιστολές προς τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζοζέ Εμανουέλ Μπαρόζο ειδική μεταχείριση….
