Σκληρό παζάρι ανάµεσα στο Ελληνικό Δηµόσιο και στους πιστωτές του ξεκίνησε την περασµένη εβδοµάδα και αναµένεται να κλιµακωθεί το επόµενο χρονικό διάστηµα για τη διαµόρφωση των όρων µε τους οποίους θα γίνει το «κούρεµα» των οµολόγων των ιδιωτών που θα συµµετέχουν στο πρόγραµµα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, γνωστό ως ΡSI. Στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων βρίσκεται το επιτόκιο των νέων οµολόγων, µε τους πιστωτές να πιέζουν για υψηλό επιτόκιο, παρά το γεγονός ότι τα νέα οµόλογα θα είναι εγγυηµένα από το ευρωπαϊκό ταµείο EFSF. Το υψηλό τοκοµερίδιο όµως που ζητούν οι κάτοχοι των ελληνικών οµολόγων ενέχει τον κίνδυνο να ακυρωθεί σε µεγάλο βαθµό το ετήσιο όφελος των 4,5-5 δισ. ευρώ από εξοικονόµηση τόκων που προσδοκά η κυβέρνηση.
Η Συµφωνία της 26ης Οκτωβρίου προβλέπει «κούρεµα» του ελληνικού χρέους που κατέχουν οι ιδιώτες, δηλαδή τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, Ταµεία, θεσµικοί επενδυτές κτλ. κατά 50%. Για την υλοποίησή του οι χώρες της ευρωζώνης θα συνεισφέρουν 30 δισ. ευρώ ως κίνητρο, τα οποία µπορούν να χρησιµοποιηθούν είτε για να εισπράξουν οι οµολογιούχοι µέρος των απαιτήσεών τους σε µετρητά είτε ως εγγύηση των νέων οµολόγων. Σύµφωνα µε πληροφορίες, η ελληνική πλευρά φέρεται να προκρίνει την πρόταση ότι για κάθε 100 ευρώ που κατέχουν οι οµολογιούχοι θα χάσουν τα 50 ευρώ από το «κούρεµα», θα πάρουν 15 ευρώ σε µετρητά και 35 ευρώ σε νέα οµόλογα µε επιτόκιο λίγο υψηλότερο από αυτό µε το οποίο δανείζεται το EFSF, δηλαδή πάνω από 4%, περί το 5%.
Οι πιστωτές, από την πλευρά τους, αναφέρουν ότι γι’ αυτούς δεν έχει σηµασία το ονοµαστικό «κούρεµα» αλλά το πώς αυτό θα αποτυπωθεί στους ισολογισµούς τους. Υποστηρίζουν ότι η παραπάνω πρόταση σηµαίνει λογιστικές ζηµιές ύψους της τάξεως 60%-70% τις οποίες δεν είναι διατεθειµένοι να πάρουν. Ετσι αντιπροτείνουν µετά το «κούρεµα» κατά 50% το υπόλοιπο 50% να το πάρουν σε οµόλογα, τα οποία θα είναι εγγυηµένα ως προς το κεφάλαιο από το EFSF (χρησιµοποιώντας τα 30 δισ. ευρώ ως εγγύηση) και θα έχουν επιτόκιο της τάξεως του 8% το οποίο θα εγγυάται το Ελληνικό Δηµόσιο. Ετσι υποστηρίζουν οι ζηµιές στα βιβλία τους θα είναι της τάξεως του 50%.
Αν επικρατήσει όµως το υψηλό επιτόκιο, τότε το όφελος από τόκους που περιµένει η κυβέρνηση και το υπολογίζει σε 4,5-5 δισ. ευρώ ετησίως εξανεµίζεται στο µεγαλύτερο µέρος του. Ετσι η χώρα χάνει ένα βασικό πλεονέκτηµα του «κουρέµατος» που είναι η µείωση της δαπάνης για τόκους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στον προϋπολογισµό του 2012 που κατατέθηκε την περασµένη Παρασκευή το έλλειµµα χωρίς την εφαρµογή του PSI διαµορφώνεται σε 6,7% και µε την εφαρµογή σε 5,4%.
Στο πλαίσιο της διαπραγµάτευσης ο διευθυντής του Διεθνούς Χρηµατοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF) Τσαρλς Νταλάρα βρέθηκε την περασµένη Τετάρτη στην Αθήνα και συναντήθηκε µε τον πρωθυπουργό κ. Λουκά Παπαδήµο και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Ευάγγελο Βενιζέλο . Σύµφωνα µε ορισµένες πληροφορίες, ο Τσαρλς Νταλάρα επεσήµανε τον κίνδυνο να χαθεί ο εθελοντικός χαρακτήρας στη συµµετοχή των τραπεζών στο PSI και η συµµετοχή τους να πάρει πτωχευτικό χαρακτήρα. Με τις αγορές µάλιστα να καραδοκούν, τραπεζικοί κύκλοι εκτιµούν ότι το ενδεχόµενο αυτό, σε συνδυασµό µε την άρνηση του προέδρου της Νέας Δηµοκρατίας κ. Αντώνη Σαµαρά να υπογράψει τη δανειακή σύµβαση, µπορεί να προκαλέσει ακόµη και πιστωτικό γεγονός και να οδηγήσει τη χώρα πιο κοντά στην έξοδο του ευρώ.
Οι ιδιώτες οµολογιούχοι υποστηρίζουν ότι ζηµιές της τάξεως του 60%-70% µπορεί να ενεργοποιήσουν τα CDS. «Δεν είναι κανείς τρελός να θεωρήσει “κούρεµα” της τάξεως του 60%-70% εθελοντικό». Στο αντεπιχείρηµα της ελληνικής πλευράς ότι «τότε το “κούρεµα” θα γίνει υποχρεωτικό» αντιτείνουν ότι αυτό δεν µπορεί να συµβεί γιατί η Συµφωνία της 27ης Οκτωβρίου προβλέπει εθελοντικό «κούρεµα» και για να αλλάξει αυτό θα πρέπει να γίνει νέα σύνοδος κορυφής. «Η απόφαση είναι για εθελοντικό “κούρεµα”» λένε.
Το θέµα αυτό κυριάρχησε στη συνάντηση που έγινε την περασµένη Πέµπτη στη Φραγκφούρτη, όπου συµµετείχαν εκπρόσωποι όλων των ευρωπαϊκών τραπεζών, των θεσµικών επενδυτών και οι τεχνοκράτες του IIF. Από ελληνικής πλευράς συµµετείχαν εκ µέρους της Εθνικής Τράπεζας ο αναπληρωτής διευθύνων σύµβουλος κ. Ανθιµος Θωµόπουλος και ο γενικός διευθυντής κ. Παύλος Μυλωνάς, από την Alpha Bank ο γενικός διευθυντής κ. Σπύρος Φιλάρετος, από τη Eurobank ο διευθυντής κ. Φωκίων Καραβίας και από την Τράπεζα Πειραιώς ο διευθύνων σύµβουλος κ. Αλέξανδρος Μάνος. Οι ελληνικές τράπεζες πάντως δεν έχουν ακόµη ξεκάθαρη θέ ση. Εχουν ανοικτό και το θέµα της ανακεφαλαιοποίησης από τη συµµετοχή τους στο PSI. Πάντως στο πλαίσιο των συζητήσεων που έγιναν στη Φραγκφούρτη οι τράπεζες συντάχθηκαν στη θέση της εθελοντικής εφαρµογής. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν διαφορετικές θέσεις ανάλογα µε τα οµόλογα που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους. Ως εκ τούτου ο επικεφαλής του Ο∆∆ΗΧ κ. Πέτρος Χριστοδούλου δηλώνει ότι «αναζητούµε µια φόρµουλα που να εγγυάται τη µεγαλύτερη δυνατή συµµετοχή των πιστωτών» και προσθέτει ότι «κάθε επενδυτής έχει διαφορετικές ανάγκες, οι γαλλικές τράπεζες µπορεί να θέλουν ένα πράγµα και οι άλλες τράπεζες άλλο» και ως εκ τούτου «χρειαζόµαστε µια σύνθεση». Πάντως ο Τσαρλς Νταλάρα εµφανίστηκε αισιόδοξος εκτιµώντας ότι το 70%-80% των οµολογιούχων θα συµφωνήσουν, προσθέτοντας ότι έχουν ήδη σχηµατίσει σχετική επιτροπή και ελπίζουν να αρχίσουν σύντοµα τις διαπραγµατεύσεις µε την Ελλάδα και την ΕΕ για το σχέδιο ανταλλαγής. Προέβλεψε δε ότι είναι πιθανόν να υπάρξει συµφωνία εντός των επόµενων εβδοµάδων ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία µέσα στον Ιανουάριο. Ο ίδιος εικάζει ότι η συµµετοχή τελικώς θα είναι πολύ υψηλή.
Την πεποίθηση ότι η διαδικασία θα διαρκέσει λίγες εβδοµάδες εξέφρασε και ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Αµαντέου Αλταφάζ.