Μάχη με το χρόνο καλούνται να δώσουν οι τραπεζίτες τις επόμενες εβδομήντα μέρες για να αντλήσουν κεφάλαια που αντιστοιχούν περίπου με το 10% του κυπριακού ΑΕΠ.
Τα δεδομένα για τις κυπριακές τράπεζες δεν θα μπορούσαν να ήταν πιο δύσκολα, καθώς η κατάσταση στην Ελλάδα παραμένει ρευστή.
Στα προβλήματα της οικονομίας – που αναμένεται να συρρικνωθεί για άλλη μια χρονιά με ρυθμό 4,7% το 2012 – προστίθεται και το αβέβαιο πολιτικό περιβάλλον.
Το κατακερματισμένο κομματικό σύστημα καθιστά δύσκολη την κομματική αυτοδυναμία στις επερχόμενες εκλογές, προσθέτοντας στην αβεβαιότητα που περιβάλλει την Ελλάδα.
Την ίδια στιγμή που τα προβλήματα δείχνουν να μεγαλώνουν, ο χρόνος δεν περιμένει τις τράπεζες.
Έχοντας ήδη διανύσει περίπου τα δύο τρίτα της περιόδου που τους δόθηκε τον Οκτώβριο για να βρουν νέα κεφάλαια, οι τραπεζίτες αναζητούν πιθανές διεξόδους στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Μέχρι το τέλος Ιουνίου, η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών αναμένει ότι οι δύο μεγάλες κυπριακές τράπεζες θα έχουν πετύχει την ανακεφαλαιοποίηση τους αυξάνοντας το core tier 1 στο 9%.
Η Τράπεζα Κύπρου πέτυχε μερικώς στην έκδοση του κεφαλαίου που στόχευε. Αύξησε τα κεφάλαια της κατά €400 εκ. και για να καλύψει το κεφαλαιακό κενό, δηλώνει ότι χρειάζεται άλλα €160 εκ. αν πετύχουν οι άλλοι κεφαλαιακοί της σχεδιασμοί.
Η κατάσταση στην Ελλάδα δείχνει να είναι υπό έλεγχο καθώς η προ προβλέψεων κερδοφορία δείχνει να καλύπτει το μεγαλύτερος μέρος των επισφαλειών (βλέπε πίνακα).
Όσο όμως βαθαίνει η ελληνική ύφεση, και όσο παραμένει η αβεβαιότητα για την έξοδο της χώρας από την κρίση, η Τράπεζα Κύπρου αναμένεται να αντιμετωπίζει μεγαλύτερες πιέσεις στην ποιότητα του χαρτοφυλακίου της και ζημιές.
Τις μεγαλύτερες προκλήσεις αντιμετωπίζει η Λαϊκή, που θα πρέπει να αντλήσει από υφιστάμενους και νέους μετόχους νέα κεφάλαια ύψους €1,35 δισ. και να καλύψει άλλα €600 εκ. με άλλους τρόπους.
Υπό τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα στην κυπριακή οικονομία, οι υφιστάμενοι μέτοχοι αδυνατούν να καλύψουν τη νέα έκδοση και η τράπεζα ευελπιστεί να βρει νέους επενδυτές κάνοντας συνεχείς επαφές στο εξωτερικό.
Η κρίση όμως στην Ελλάδα έχει περιπλέξει τις προσπάθειες της διοίκησης της Λαϊκής, αφού οι υποψήφιοι επενδυτές, όπως η Ρωσική κρατική τράπεζα VTB, έχουν διαμηνύσει ότι δεν θα συμμετέχουν στην έκδοση υπό το φόβο ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν θα είναι μεγαλύτερες, λόγω των επισφαλειών στην Ελλάδα.
Η Τράπεζα υποστηρίζει ότι η αυστηρή πολιτική προβλέψεων που εφαρμόστηκε στα αποτελέσματα του 2011, που έχει οδηγήσει σε προβλέψεις κοντά στο €1 δισ. στο ελληνικό χαρτοφυλάκιο, έχει «καθαρίσει» τον ισολογισμό της.
Οι επενδυτές όμως δεν έχουν πειστεί, καθιστώντας δύσκολη την επίτευξη της ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας, χωρίς να γίνουν πρόσθετες ρυθμίσεις.
Τόσο η διοίκηση της Λαϊκής όσο και η κυβέρνηση, ευελπιστούν στην προώθηση στην Ελλάδα νομοθετικής ρύθμισης που θα μειώνει τις ζημιές από τα ελληνικά ομόλογα στο 53,5% της αξίας τους αντί στο 60% που έκαναν οι τράπεζες και στο 70% που θα πρέπει να κάνουν στα τελικά τους αποτελέσματα.
Η μεγαλύτερη όμως ελπίδα είναι ότι θα επιτραπεί στις κυπριακές τράπεζες να λάβουν στήριξη από το EFSF, μεταφέροντας το ελληνικό τους ενεργητικό σε άλλη εταιρική οντότητα.
Οι σκέψεις της τράπεζας και της κυβέρνησης έχουν ήδη τεθεί από το διοικητή της ΚΤ και τον υπουργό Οικονομικών στις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές και μέχρι στιγμής, οι δύο άνδρες φαίνεται ότι δεν έχουν βρει κλειστές πόρτες.
Σε περίπτωση που δεν καρποφορήσουν οι προσπάθειες, το «λογαριασμό» της ανακεφαλαιοποίησης της Τράπεζας θα πρέπει να καλύψουν οι φορολογούμενοι, με κρατική στήριξη της Λαϊκής, και με την ελπίδα, ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες δεν θα μεγαλώσουν στο μέλλον.
Τα πράγματα είναι πολύ πιο εύκολα για την Ελληνική που έχει πρόθεση να αντλήσει €60 εκ.
Η τράπεζα έχει ήδη ισχυρή κεφαλαιακή βάση αλλά γνωρίζει ότι οι συνθήκες στην Ελλάδα ενδεχομένως να πιέσουν ακόμα περισσότερο τον ισολογισμό της. Άλλωστε, η ποιότητα του ενεργητικού της Ελληνικής είναι διαχρονικά χαμηλότερη σε σχέση με τις άλλες δύο τράπεζες.
Στην κούρσα πάντως για άντληση κεφαλαίων, οι κυπριακές τράπεζες δεν είναι μόνες και ο ανταγωνισμός για εντοπισμό κεφαλαίων είναι πανευρωπαϊκός.
Οι αυστηρές ρυθμίσεις που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών αναμένεται να οδηγήσουν σε μείωση των ισολογισμών των τραπεζών κατά €2 τρισ. τους επόμενους δεκαοκτώ μήνες.
Χθεσινή έκθεση του IMF τονίζει ότι ένα μέρος της μείωσης θα προκύψει από μείωση του δανεισμού, που θα επηρεάσει την ανάπτυξη