Ελάχιστοι γνωρίζουν τι μπορεί να συζητείται μεταξύ κορυφαίων κυβερνητικών κύκλων και ομίλου Λάτση για το μέλλον του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Το μόνο που είναι βέβαιο -και φαίνεται πλέον καθαρά ακόμη και από την επιχειρηματική στρατηγική του ομίλου στον τραπεζικό τομέα…- είναι ότι η διοίκηση της Eurobank κινείται σαν να είναι θέμα χρόνου η δημιουργία της… NBG Eurobank από ένα «γάμο» της τράπεζας με την Εθνική!Η έντονη εδώ και μήνες φημολογία στην αγορά περί… τετελεσμένης εδώ και μήνες σύγκλισης της Εθνικής με την Eurobank, με την «ευλογία» της κυβέρνησης, έγινε χθες ακόμη εντονότερη, μετά την ξαφνική ανακοίνωση της έναρξης διαδικασιών αναζήτησης αγοραστή για την αποδοτική θυγατρική της Eurobank στην Τουρκία, όπου τυγχάνει να έχει ισχυρή παρουσία και η Εθνική Τράπεζα, μέσω της Finansbank.
Η κίνηση αυτή, που έγινε λιγότερο από ένα 24ωρο μετά την υποβάθμιση από την Fitch, αλλά και τη δημόσια προτροπή από το ΔΝΤ να πουλήσουν οι ελληνικές τράπεζες “non-core assets” για να βελτιώσουν ρευστότητα και κεφαλαιακή επάρκεια ενόψει δύσκολων καιρών, έχει ακριβώς το σκοπό στον οποίο αναφέρθηκε το ΔΝΤ στην έκθεσή του: «Στις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες, η ενδεχόμενη διάθεση του πλειοψηφικού μεριδίου της τουρκικής Τράπεζας θα επιτρέψει την ανακατανομή πόρων για την ανάπτυξη και ενίσχυση των υφιστάμενων διεθνών δραστηριοτήτων της Eurobank EFG σε χώρες όπου κατέχει σημαντική παρουσία και, παράλληλα, θα ενισχύσει περαιτέρω τη ρευστότητα και την κεφαλαιακή της θέση», ανακοίνωσε η διοίκηση της Eurobank.
Ιδιαίτερα για τη ρευστότητα, που αποτελεί πιεστικό πρόβλημα σε αυτή τη συγκυρία για τις ελληνικές τράπεζες, η πώληση της τουρκικής Tefken Bank θα προσφέρει μεγάλες ανάσες στη μητρική ελληνική τράπεζα. Όπως δήλωσε στο Reuters ο διευθύνων σύμβουλος της Tefken, Μεχμέτ Ερτέν, η Eurobank διατηρεί γραμμές παροχής ρευστότητας της τάξεως των 2 δισ. ευρώ προς τη θυγατρική της, αλλά σήμερα βρίσκεται υπό πίεση να κρατήσει πόρους στην Ελλάδα για να αντιμετωπίσει την κρίση.
Η εσπευσμένη πώληση της Tefken δημιουργεί πολλά ερωτήματα για τη στρατηγική του ομίλου Λάτση, ερωτήματα που έχουν μία ιδιαιτερότητα, όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς: ότι μπορούν να απαντηθούν ευκολότερα, αν λάβει κανείς υπόψη την ύπαρξη προχωρημένου σχεδίου για «γάμο» Εθνικής και Eurobank (τόσο προχωρημένου, που στο παρασκήνιο της αγοράς αρκετοί έχουν «βαφτίσει» ήδη τη νέα τράπεζα ως NBG Eurobank!).
Το πρώτο ερώτημα που τίθεται έχει να κάνει με τον τρόπο που έχει επιλέξει ο όμιλος Λάτση από τότε που ξέσπασε η κρίση να ενισχύσει την κεφαλαιακή επάρκεια της Eurobank. Με εξαίρεση μια μικρή, για τα δεδομένα της τράπεζας, αύξηση κεφαλαίου στις αρχές της διεθνούς κρίσης, ο πανίσχυρος όμιλος Λάτση μοιάζει να λέει… «Δεν πληρώνω!», κάθε φορά που τίθεται ζήτημα ενίσχυσης των κεφαλαίων της Eurobank.
Αντί μιας μεγάλης αύξησης κεφαλαίου με μετρητά, όπως αυτές που ήδη έχουν προωθήσει και οι τρεις άλλες μεγάλες τράπεζες της χώρας, ο όμιλος Λάτση, παρότι διαθέτει τεράστια «δύναμη πυρός» σε κεφάλαια, προτιμά τη λύση της πώλησης «ασημικών» από τις διεθνείς δραστηριότητες: πέρυσι πωλήθηκε η πολωνική θυγατρική, φέτος θα πουληθεί η τουρκική, σε μια σαφή πορεία συρρίκνωσης της διεθνούς παρουσίας του ομίλου. Πριν φθάσει στις πωλήσεις «ασημικών», η διοίκηση της Eurobank είχε πάρει μια μεγάλη κεφαλαιακή ενίσχυση από το Δημόσιο (1 δισ. ευρώ), στο πλαίσιο του προγράμματος ενίσχυσης των τραπεζών με τα 28 δισ. ευρώ που είχαν κατανεμηθεί αρχικά.
Γιατί δεν τοποθετεί νέα κεφάλαια στην Ελλάδα ο όμιλος Λάτση για να στηρίξει τις τραπεζικές του δραστηριότητες;
Μήπως δεν πιστεύει ότι έχει πιθανότητες επιτυχίας το πρόγραμμα «διάσωσης», το οποίο συνεχώς στηρίζουν με δημόσιες δηλώσεις τους τα κορυφαία στελέχη της Eurobank;
Μήπως πιστεύει ότι είναι «πεταμένα λεφτά» οι νέες επενδύσεις στην τράπεζα που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του ’90, με ένα καταιγισμό εξαγορών;
Μήπως πιστεύει ότι μια σημαντική συμβολική κίνηση ενίσχυσης της Eurobank, που θα έδειχνε ότι ο πλουσιότερος Έλληνας «ποντάρει» στις προοπτικές της οικονομίας, δεν θα είχε αξία;
Μήπως, πολύ απλά, ο κ. Λάτσης έχει δώσει από την Ελβετία μια εντολή για “stop loss” στην Ελλάδα;
Πολλές υποθέσεις μπορούν να γίνουν, όμως το βέβαιο είναι ότι η στρατηγική του κ. Σπ. Λάτση συνάδει απόλυτα με ένα σχεδιασμό για συγχώνευση με την Εθνική Τράπεζα. Κάθε πρωτοβουλία κεφαλαιακής ενίσχυσης της Eurobank με έκδοση νέων μετοχών σε συνθήκες κρίσης θα οδηγούσε σε αύξηση της συμμετοχής του ομίλου στην Eurobank και θα δυσκόλευε κάθε προσπάθεια συγχώνευσης με την Εθνική, αφού θα αύξανε το μερίδιο του ομίλου στο νέο σχήμα, δημιουργώντας πολιτικούς πονοκεφάλους στην κυβέρνηση.
Αντίθετα, η πώληση ακόμη και μιας εξαιρετικά αποδοτικής θυγατρικής στην Τουρκία, με την οποία, παρεμπιπτόντως, εξαφανίζεται και η «επικάλυψη» με την πολύ μεγαλύτερη θυγατρική της Εθνικής στη γείτονα χώρα, επιτρέπει στον όμιλο Λάτση να κερδίσει χρόνο και να περιμένει την ευόδωση του σχεδίου συγχώνευσης με την Εθνική. Άλλωστε, όπως έχει δείξει και στο παρελθόν ο όμιλος Λάτση με τη στρατηγική του στο «γάμο» ΕΛΠΕ-ΠΕΤΡΟΛΑ, προτιμότερο είναι να τοποθετούνται νέα κεφάλαια μετά τις «χρυσές» συγχωνεύσεις.
Μένει να φανεί τους επόμενους μήνες, αν αυτή η στρατηγική θα οδηγήσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα, στη γέννηση της NBG Eurobank και στην πλήρη κυριαρχία του ομίλου Λάτση σε δύο στρατηγικούς τομείς της εθνικής μας οικονομίας: στην ενέργεια και στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Το βέβαιο είναι ότι άλλοι ισχυροί επιχειρηματίες της χώρας δεν βλέπουν το εγχείρημα με καλό μάτι και στην πορεία θα εκδηλωθούν ενδιαφέρουσες συγκρούσεις…